مرضیه دهقانی زاده؛ مژگان زارع بزگ آبادی
چکیده
در محیط کاری چالش‌برانگیز امروزی، پیشرفت برای کارکنان بسیار مهم است و آن‌ها باید یاد بگیرند که هم خود را ارتقاء دهند و هم سلامت و بهزیستی جسمی و روانی خود را حفظ نمایند. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه حمایت خانواده و بهزیستی روانشناختی با نقش میانجی‌گر تجربیات کار-خانواده و کامیابی در محیط کار و نقش تعدیل‌گر مدیریت مرز کار-خانواده ...
بیشتر
در محیط کاری چالش‌برانگیز امروزی، پیشرفت برای کارکنان بسیار مهم است و آن‌ها باید یاد بگیرند که هم خود را ارتقاء دهند و هم سلامت و بهزیستی جسمی و روانی خود را حفظ نمایند. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه حمایت خانواده و بهزیستی روانشناختی با نقش میانجی‌گر تجربیات کار-خانواده و کامیابی در محیط کار و نقش تعدیل‌گر مدیریت مرز کار-خانواده بود. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها از نوع توصیفی- پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر، کارکنان ستادی دانشگاه علوم پزشکی یزد (250 نفر) بودند که با استفاده از فرمول کوکران 156 نفر از طریق نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات میدانی در این پژوهش، پرسش‌نامه‌های استاندارد شامل پرسش‌نامه بهزیستی روانشناختی از مطالعه ریف و سینگر (2003)؛ پرسش‌نامه کامیابی در محیط کار از مطالعه ایمران و همکاران (2020)؛ پرسش‌نامه تعارض کار- خانواده از مطالعه گرزیواسز و مارکس (2000)؛ پرسش‌نامه غنی‌سازی کار – خانواده و پرسش‌نامه حمایت خانواده از مطالعه ننح (2017)؛ و پرسش‌نامه مدیریت مرز کار- خانواده از مطالعه کرینتر (2006) بود که روایی پرسش‌نامه با استفاده از نظرات تعدادی از خبرگان این حوزه مورد تأیید قرار گرفت و برای تعیین پایایی ابزار اندازه‌گیری از ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی استفاده گردید و روش تحلیل مورد استفاده در این پژوهش، تکنیک مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. یافته‌های پژوهش نشان داد که حمایت خانواده بر غنی‌سازی کار- خانواده تأثیر مثبت و معنی‌دار دارد (330/6 t=، 410/0=β). همچنین، تعارض کار- خانواده بر کامیابی در محیط کار تأثیر منفی و معنی‌دار دارد (026/2 t=، 164/0- =β). همچنین، غنی‌سازی کار- خانواده بر کامیابی در محیط کار تأثیر مثبت و معنی‌دار دارد (349/8 t=، 522/0=β) و غنی‌سازی کار- خانواده در تأثیر حمایت خانواده بر کامیابی در محیط کار نقش میانجی دارد (284/4 t=، 214/0=β)، کامیابی در محیط کار نیز در تأثیر تعارض کار- خانواده و غنی‌سازی کار- خانواده بر بهزیستی روانشناختی نقش میانجی دارد (969/1 t=، 083/0- =β) و (942/4 t=، 264/0=β) و در نهایت، مدیریت مرز کار - خانواده در روابط بین حمایت خانواده با تعارض کار - خانواده و غنی‌سازی کار - خانواده، نقش تعدیل‌گر ندارد (267/1 t=، 080/0=β) و (028/0 t=، 002/0- =β). لذا، با توجه به یافته‌های پژوهش به مدیران پیشنهاد می‌شود، در هنگام توسعه برنامه‌ها برای ایجاد یک محیط کار کامیاب، یک رویکرد متعادل‌تر که هم به تجربیات مثبت در خانواده و هم به تجارب مثبت در محیط کار توجه نموده؛ در نظر بگیرند و با توجه به مدل اجتماعی درهم‌تنیدگی کامیابی، کارکنانی در محل کار به کامیابی می‌رسند که به تعاملات اجتماعی که بین خانواده و محیط کار صورت می‌گیرد، توجه نمایند و کارکنان به واسطه‌ی تجربه سرزندگی به‌دست‌آمده، بر اضطراب و افسردگی خود غلبه کرده و بهبود بهزیستی روانشناختی آن‌ها کمک می‌شود.
